नेपालीहरुको महान पर्व विजयादशमीको पहिलो दिन घटस्थापनाका दिन घरघरमा जमरा राख्ने तथा घटको स्थापना गरेर मनाईंन्छ। सुख–समृद्धि र ऐश्वर्यको प्रतीक मानिने कलश स्थापना गर्ने दिन नवरात्रको पहिलो दिनलाई नै घटस्थापना भनिन्छ ।
घटलाई सुख–समृद्धि र ऐश्वर्य दायक तथा मंगलकारी मान्ने प्रचलन छ । यसरी स्थापना गर्ने घटको मुखमा भगवान विष्णु, गलामा रुद्र एवं महादेव, मूलमा ब्रह्मा तथा मध्यमा देवी शक्तिको निवास मानी सोही अनुरुप पूजा गरिन्छ ।
नवरात्रिको समयमा ब्रह्माण्डमा उपस्थित शक्तिहरुको घटमा आह्वान गरेर उनीहरुलाई पुज्ने परम्परा रहिआएको छ । यो घटको पूजा गर्नुले घरको सबै विपद दायक तरंगहरु नष्ट भएर सुख, शान्ति तथा समृद्धि आउने धार्मिक विश्वास छ ।
घटस्थापना गरिसकेपछि कलशको मध्यमा स्थापित नवदूर्गामध्येकी पहिलो देवी शैलपुत्रीको पूजा गर्ने गरिन्छ । शैलपुत्री हिमालयकी पुत्री पार्वतीको अर्को नाम हो । वृषभ वाहन भएको कारणले नै यी देवीलाई वृषरुढा नामले समेत चिनिन्छ । शैलपुत्री दूर्गाको पहिलो रुप भएकोले पनि नवरात्रमा पहिलो दिन घटस्थापनलगत्तै पूजा गर्ने गरिन्छ ।
